Andrzej Sapkowski

Andrzej Sapkowski (ur. 21 czerwca 1948 w Łodzi) – polski pisarz fantasy, z wykształcenia ekonomista. Twórca postaci Wiedźmina. Jest najczęściej po Stanisławie Lemie tłumaczonym polskim autorem fantastyki. Życiorys Jego matka urodziła się w podkieleckiej wsi, a ojciec – pod Wilnem. Dziadek od strony ojca pochodził z drobnoszlacheckiej rodziny herbu Łodzia, wywodzącej się z Kowieńszczyzny, służył w armii rosyjskiej, po rewolucji 1917 wraz z rodziną powrócił na Wileńszczyznę, gdzie następnie pracował jako naczelnik poczty w Święcianach. Po zakończeniu II wojny światowej rodzina Sapkowskich zamieszkała w okolicach Nowej Soli, a następnie w Łodzi. Urodził się i mieszka w Łodzi. Od 9 lipca 2008 jest honorowym obywatelem tego miasta. Jest absolwentem XXI Liceum Ogólnokształcącego im. Bolesława Prusa w Łodzi oraz Uniwersytetu Łódzkiego (handel zagraniczny, 1972). Początkowo pracował w handlu zagranicznym – handlował futrami w firmie „Skórimpex”. Karierę literacką zaczynał jako tłumacz, przekładając na język polski opowiadanie Słowa Guru Cyryla M. Kornblutha w „Fantastyce”. Pierwszym opublikowanym opowiadaniem był Stalogłowy (1984) w „Wiadomościach Wędkarskich”, dotyczące połowu pstrąga stalogłowego. Popularność zdobył cyklem opowiadań i pięciotomową sagą o wiedźminie: pierwsze opowiadanie „Wiedźmin” zdobyło III nagrodę w konkursie literackim ogłoszonym przez miesięcznik „Fantastyka” i ukazało się w grudniu 1986 w tym samym czasopiśmie. Oprócz tego wydał esej o Rycerzach Okrągłego Stołu Świat króla Artura. Maladie, leksykon miłośnika fantasy Rękopis znaleziony w Smoczej Jaskini, poradnik dla osób zaczynających grać w RPG pt. Oko Yrrhedesa, powieści z cyklu o Reinmarze z Bielawy (Trylogia husycka), powieść Żmija oraz wiele opowiadań i artykułów w czasopismach i zbiorach opowiadań. Jego książki zostały przetłumaczone na blisko dwadzieścia języków: angielski, niemiecki, rosyjski, hiszpański, francuski, białoruski, litewski, czeski, słowacki, ukraiński, portugalski, bułgarski, serbski, fiński, włoski, szwedzki, holenderski, estoński, chiński, węgierski i arabski. Jest laureatem wielu nagród literackich polskich i zagranicznych. Na podstawie jego literatury powstały: komiks Wiedźmin (6 zeszytów w latach 1993–1995), film pełnometrażowy i serial telewizyjny Wiedźmin, gra fabularna Wiedźmin: Gra Wyobraźni oraz gra karciana. W oparciu o cykl wiedźmiński powstała seria komputerowych gier RPG, wydana przez warszawskie studio CD Projekt RED, w skład której wchodzą: Wiedźmin (premiera 26 października 2007), której Andrzej Sapkowski był konsultantem, Wiedźmin 2: Zabójcy królów (17 maja 2011) oraz Wiedźmin 3: Dziki Gon (19 maja 2015). W maju 2017 serwis Netflix zapowiedział nakręcenie serialu opartego na prozie Sapkowskiego i osadzonego w świecie Wiedźmina, nawiązując współpracę z Andrzejem Sapkowskim jako konsultantem kreatywnym. Premiera pierwszego sezonu serialu odbyła się 20 grudnia 2019, drugiego 17 grudnia 2021. Trzeci zaplanowano na 29 czerwca i 27 lipca 2023. 15 września 2017 w Teatrze Muzycznym im. Danuty Baduszkowej w Gdyni odbyła się prapremiera musicalu Wiedźmin na podstawie opowiadań Sapkowskiego. W 2016 podczas spotkania autorskiego na Polconie pisarz w ironiczny sposób – negatywnie – wypowiedział się na temat wpływu gier CD Projekt RED na sprzedaż i odbiór książek, środowisko graczy zareagowało na słowa swoistym bojkotem Sapkowskiego. Autor broni swego poglądu tym, że z jego obserwacji – jego tytuły opatrzone okładką z grafiką komputerową – zostawały odbierane przez niektórych czytelników jako tzw. game related, czyli książka na podstawie gry, co z kolei przekłada się na odebranie twórczości łódzkiego pisarza jako wtórnej, nieoryginalnej. W 2018 z okazji 70. urodzin Andrzeja Sapkowskiego jeden z łódzkich skwerów otrzymał imię wiedźmina, Geralta z Rivii – głównego bohatera serii książek pisarza. W październiku 2018 pisarz wezwał CD Projekt do zapłaty dodatkowych 60 mln zł, ponad wynagrodzenie określone w umowach między nim a spółką, za wykorzystanie świata wiedźmina w grach, powołując się na art. 44 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. CD Projekt określił to żądanie jako bezpodstawne i stwierdził, że w sposób ważny i legalny nabył prawa do utworów Sapkowskiego. 20 grudnia 2019 spółka zawarła z pisarzem porozumienie, którego postanowienia zostały objęte tajemnicą. Jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.